روز جهانی صنایع دستی

۱۰ ژوئن مصادف با ۲۰ خرداد ماه، روز جهانی صنایع دستی است. روزی برای گرامیداشت هنر و آثاری که مردان و زنان سخت کوش کشورها، آن ها را با دل و جانشان تولید می کنند. در کشورمان ایران، بیش از ۳ میلیون هنرمند و صنعتگر در ۳۰۰ رشته مختلف هنرهای سنتی و صنایع دستی مشغول به کار هستند. همچنین در سال گذشته صنعت صنایع دستی کشور، با درآمدی بالغ بر ۲۸۱ میلیون دلار، نقش به سزایی در صادرات غیر نفتی ایران ایفا کرده است.

صنایع دستی صنعتیست که امروزه در بسیاری از کشورهای جهان آن را ارج می نهند. پس از پایان جنگ جهانی دوم، تولیدات صنایع دستی و هنرهای سنتی کشورهای دارای قدمت، مورد توجه کشورهای پیشرفته و صنعتی قرار گرفت. نخستین همایش جهانی مربوط به صنایع دستی، در تاریخ ۱۰ ژوئن (۲۰ خرداد ماه) سال ۱۹۶۴ و با شرکت مسئولان دولت ها، اساتید دانشگاه ها و هنرمندان و صنعتگرانی از اقصا نقاط دنیا (بیش از ۴۰ کشور جهان) در شهر نیویورک برگزار شد.

در بیانیه ای که در پایان این همایش نگاشته شد، تاسیس شورایی به نام “شورای جهانی صنایع دستی” به عنوان یکی از نهادهای فعال وابسته به یونسکو به تصویب رسید. از آن زمان تا کنون، سالروز برگزاری این همایش را “روز جهانی صنایع دستی” می نامند. نام گذاری ۲۰ خرداد ماه به روز جهانی صنایع دستی، با هدف ارج نهادن و گرامیداشت آثار صنایع دستی و هنرمندانیست که خالصانه مال و جان خود را برای خلق این آثار ارزشمند صرف می کنند.

پس از تاسیس شورای جهانی صنایع دستی، این صنعت به بخشی از حیات اقتصادی و فرهنگی کشورها تبدیل شد. کشورمان ایران نیز که به عنوان کشوری غنی در این زمینه در سطح دنیا شناخته می شود، از سال ۱۳۴۷ هجری شمسی به عضویت این شورا در آمد و در مجمع آسیا و اقیانوسیه این شورا، فعالیت خود را آغاز کرد. امروزه؛ بیش از ۹۰ کشور دنیا عضو این شورا هستند و در راستی ترویج و تشویق هنرمندان، محافظت از صنایع دستی ملت ها و ایجاد همبستگی میان هنرمندان این حوزه فعالیت می کنند. دبیرخانه مرکزی این شورا، در شهر آمستردام هلند قرار دارد.

صنایع دستی در واقع محصولات و هنرهایی هستند که از مواد اولیه بومی هر منطقه و به کمک دست یا ابزارهای دستی ساخته می شوند. صنایع دستی ملت ها به صورت سینه به سینه از نسل های پیشین به نسل های امروزین منتقل شده اند و در صورت حفظ این آثار و شیوه ساخت آن ها، به نسل های بعدی نیز منتقل خواهند شد. برای این صنعت، نمی شود قدمتی در نظر گرفت. چرا که از زمانی که انسان بوده، ابزارهای دست ساز او هم بوده است. با گذشت زمان این صنایع شکل زیباتر و پیچیده تری به خود گرفته اند و امروزه به عنوان ارزشمند ترین اثار هنری در دنیا شناخته می شوند.

توجه به صنایع دستی ملت ها، نه تنها به حفاظت از فرهنگ و تمدن آن ها کمک می کند، بلکه به عنوان بعالیتی اقتصادی، به رفع بیکاری و رونق اقتصادی کشور ها نیز کمک شایانی خواهد کرد.